Kur Korumalı Mevduat (KKM) uygulamasının sona erdirilmesinin ardından ekonomist Mahfi Eğilmez, sistemin yarattığı büyük zararları ve devam eden etkilerini değerlendirdi. Eğilmez, KKM’nin sadece sona erdirilmesinin yeterli olmadığını belirterek, bu sistemin yerini şimdi de carry trade riskinin aldığını vurguladı.
“60 MİLYAR DOLARLIK KKM ZARARI TARİHE GEÇTİ”
Eğilmez, “KKM Faciası” başlıklı yazısında, yaklaşık 3 yıl 8 ay süren ve ekonomide irrasyonelliğin sembolü haline gelen uygulamanın, 60 milyar dolar civarında zararla sona erdiğini dile getirdi. Uygulamanın sadece devlet hazinesini değil, toplumun tamamını ekonomik anlamda etkilediğini ifade etti.
“KAZIN AYAĞI ÖYLE DEĞİL: ŞİMDİ DE CARRY TRADE”
KKM uygulamasının sona ermiş olmasının zararın da sona erdiği anlamına gelmediğine dikkat çeken Eğilmez, “Şimdi de KKM’yi sonlandırmak için carry trade kapısı açıldı” diyerek, yüksek faiz ortamının sıcak para akışını teşvik ederek yeni riskler doğurduğunu kaydetti.
KKM’YE GİDEN SÜREÇ NASIL BAŞLADI?
Eğilmez, 2021 yılında Merkez Bankası’nın yüksek enflasyona rağmen faiz indirmeye başlamasıyla döviz kurundaki artışın kontrol edilemez hale geldiğini, ardından çözüm olarak KKM sisteminin devreye sokulduğunu anımsatarak şunları söyledi:
“Politika faizi de enflasyon da yüzde 19 seviyesindeyken, faiz indirimi kararıyla başlayan irrasyonel süreç, kurdaki ani artışlarla sonuçlandı. Faiz sebep, enflasyon sonuç söyleminden geri adım atılmadığı için Merkez Bankası hatalı politikada ısrar etti. Bu ortamda KKM devreye alındı.”
Eğilmez, KKM sisteminin hem döviz hem TL mevduatlara uygulanarak kur farkı ve faiz garantisi sağladığını, bu yükün başta Hazine, sonrasında ise tamamen Merkez Bankası tarafından karşılandığını anlattı.
“KKM ZARARLARI TOPLUMU HER YÖNDEN ETKİLEDİ”
Mahfi Eğilmez, KKM’nin yalnızca Merkez Bankası’nın bilançosunu değil, ekonomik güveni ve toplumun alım gücünü de olumsuz etkilediğini belirtti:
Eğilmez’in paylaştığı verilere göre 2022’de 72 milyar TL kâr eden Merkez Bankası, 2023’te 818,2 milyar TL, 2024’te ise 700,4 milyar TL zarar açıkladı.
Bu kayıpların en büyük nedeninin KKM olduğunu vurgulayan Eğilmez, bu zararın bütçe dengesizliğine ve kamu maliyesine doğrudan etkisi olduğunu ifade etti.
“YANLIŞLARDAN DERS ALINMADI”
Eğilmez, KKM’nin sonlandırılmasının doğru bir adım olduğunu ancak aynı zihniyetin devam ettiğini vurgulayarak şu uyarıda bulundu:
“Babam hep derdi: ‘Bir şey yanlış gidiyorsa önce kendine bak.’ Ekonomi yönetimi hatalı politikalarını geri almak yerine daha da yanlış bir yola girerek KKM’yi uygulamaya koydu. Şimdi kaldırıldı ama benzer hataları yapma alışkanlığını geride bırakabildik mi, işte onu bilmiyoruz.”
SONUÇ: KKM BİTTİ, TAHRİBATI SÜRÜYOR
Türkiye ekonomisinde 60 milyar dolarlık bir zararla sona eren KKM sistemi, iktidarın seçimde san simidi olmuştu.
